Sensoryczne wspomaganie malucha w zaciszu domowym. Jak i po co to robić?

W niniejszym artykule podpowiemy Wam drodzy Rodzice jak samodzielnie możecie wspierać sensoryczny rozwój Waszego potomstwa oraz odpowiemy na pytanie, dlaczego sensoryczny rozwój Waszego malucha jest tak ważny w perspektywie dalszych etapów jego rozwoju.

Każdy z Nas, kto już jest Rodzicem lub zamierza nim zostać zwraca szczególną uwagę na harmonijny rozwój dziecka i chce już od pierwszych dni jego życia wspierać go na wielu płaszczyznach. Zanim jednak przystąpimy do świadomego wspierania malucha musimy wiedzieć, jak dziecko postrzega świat i co będzie dla niego najkorzystniejsze pod względem stymulacji. Chcemy zachować harmonię rozwoju, ale również wprowadzić różnorodność do Waszej codziennej rutyny, tak aby ta różnorodność aktywności dnia codziennego, wniosła jak najwięcej dla rozwoju Naszej pociechy.

Zacznijmy od tego na czym polega wczesne wspomaganie rozwoju?

Wczesne wspomaganie rozwoju – to pojęcie, które na przestrzeni ostatnich kilku lat cieszy się sporym uznaniem. Wynika to przede wszystkim z obserwacji i wnioskowania, że optymalny czas, w którym dziecko jest najbardziej podatne na rozwój w wielu płaszczyznach przypada na wczesne lata – szczególnie na okres między 2 a 5 rokiem życia.
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że pojęcie wspomagania może dotyczyć zarówno rozwoju prawidłowego, jak i zaburzonego.
Rozwój prawidłowy i jego wspomaganie odgrywają zatem rolę intensyfikującą, przyspieszającą i optymalizującą rozwój, z kolei, gdy mamy styczność z rozwojem zaburzonym – wspomaganie zaś, pełni rolę optymalizującą, ale także korekcyjno-kompensacyjną.

Zatem jak prawidłowo wspomagać sensoryczny rozwój małego dziecka?

Dziecko już od pierwszego dnia, tuż po narodzeniu poznaje otaczający je świat przez zmysły. Doświadczanie i pobudzanie zmysłów dziecka każdego kolejnego dnia, kształtuje je i ma wpływ na rozwój emocji. Zmysły to pierwsze źródło informacji i kontaktu ze środowiskiem.
To właśnie za zmysły odpowiedzialna jest integracja sensoryczna, której trzy podstawowe systemy rozwijają się już w życiu płodowym.
Wyróżniamy systemy takie jak:

● układ przedsionkowy – odpowiedzialny za odczuwanie ruchu liniowego, rotacyjnego i siły grawitaacji.
● układ proprioceptywny – odpowiedzialny za dostarczanie informacji o położeniu poszczególnych części ciała. Jego receptory są zlokalizowane w mięśniach i stawach,
● układ dotykowy – przekazuje informacje o temperaturze, nacisku na skórę oraz wszystkie informacje o powierzchni z jaką ma kontakt nasza skóra.

Integracja sensoryczna odgrywa kluczową rolę w prawidłowym rozwoju dziecka, pomagając w przetwarzaniu bodźców z otoczenia.

W co się bawić by stymulować sensoryczny rozwój malucha?

Wbrew pozorom to nic trudnego. Rodzice często słysząc termin “integracja sensoryczna” traktują go jako coś, czego nie będą mogli sami wykonywać ze swoim dzieckiem.
Nic bardziej mylnego - za sprawą kilku indywidualnych wskazówek od terapeuty prowadzącego bądź za sprawą zabaw profilaktycznych możemy wspomagać Naszego malucha pod kątem sensorycznego rozwoju.
Zabawy sensoryczne, to jedna z kategorii zabaw uwielbianych przez maluchy i dzieci starsze.
Dlaczego?
Otóż są to przede wszystkim aktywności i zabawy, które pozwalają maluchowi na swobodę podczas eksplorowania świata. Swoboda w brudzeniu, rozsypywaniu poszczególnych elementów, przelewanie czy mieszanie to najprzyjemniejsza forma wczesnej edukacji Naszego dziecka. Zabawy z różnymi materiałami takimi jak ryż, kasza, groch zapewniają dziecku wyjątkowe sensoryczne odczucia

Warto w tym miejscu pomyśleć, aby wyposażyć się w kilka sensorycznych akcesoriów, które będą pomocne podczas twórczych zabaw z Waszymi pociechami.
Doskonałym pomysłem jest wyposażenie się w różnego rodzaju piłki sensoryczne - zarówno te malutkie, jak i duże o różnych fakturach, dzięki czemu będą one dostarczać dziecku różnych wrażeń czuciowych.

Kolejnym pomysłem będą woreczki sensoryczne z grochem za pomocą których możesz bawić się ze swoim maluchem już w pierwszych miesięcy jego życia. Za sprawą zabaw z użyciem woreczków wypełnionych grochem pozwolisz dziecku rozwijać funkcjonowanie zmysłu dotyku.

Kolejną doskonałą zabawą dla każdego dziecka jest budowanie z klocków. Dla mniejszych dzieci ciekawym rozwiązaniem będą miękkie klocki sensoryczne. Miękkie klocki stymulują rozwój koordynacji wzrokowo-słuchowej, motorycznej dziecka oraz zmysłu dotyku, są miękkie i przyjemne w dotyku a niektóre z nich wydają dźwięki podczas ściskania.
Co więcej! są przeznaczone dla dzieci już od 6 miesiąca życia, co pozwala Nam za sprawą różnorodnych faktur i kolorów rozwijać zmysły dziecka.

Dla nieco starszych dzieci, bo od drugiego roku życia możemy polecić klocki jeżyki.
Klocki te są masywne, ale jednocześnie bardzo elastyczne co pozwala na łatwość łączenia ich ze sobą. To doskonały trening dla małych rączek i doskonałe narzędzie pracy dla wielu terapeutów.

Rodzicu, zabawy sensoryczne to również duża dawka ruchu.
Ciekawą propozycją do domowego treningu są uwielbiane przez dzieci ścieżki sensoryczne. Możecie samodzielnie je stworzyć, a to sprawi dodatkową radość Twojemu dziecku. Poszukajcie w domu różnych faktur, skrawków materiału, niepotrzebnych swetrów wełnianych, kamyków w ogrodzie, żołędzi, liści, zwiniętej w kulki folii aluminiowej i wielu innych faktur. Za sprawą “resztek” możecie stworzyć własną ścieżkę dla małych bosych stópek. To doskonała zabawa zarówno dla malucha, który raczkuje jak i dla nieco starszych dzieci.

To są bardzo ważne i potrzebne akcesoria, ale pamiętaj Rodzicu, że najlepszymi sensorycznymi wrażeniami będzie obcowanie z Tobą - przytulanie się, łaskotanie, robienie dziecku masażyków, kołysanie na rękach.
Pamiętajmy by umożliwiać Naszym pociechom swobodne poznawanie świata i nie ograniczać tylko do raczkowania po macie czy ciepłym dywanie. Pozwólmy im raczkować po płytkach, piasku, trawie - wspólnie spędzony czas urozmaicony o proste czynności i zabawy sensoryczne z pewnością nie tylko wspomoże rozwój dziecka, ale zapewni doskonałą zabawę i wspomnienia na lata.

A jakie są cele zabaw sensorycznych? Czy warto wykonywać je w zaciszu domowym?

Odpowiadam, zdecydowanie Tak!
Zabawy sensoryczne przynoszą wiele korzyści we wczesnym wzrastaniu dziecka, a należą do nich między innymi:

● doskonalenie kontroli ruchów głowy i tułowia,
● ułatwianie odbierania i przetwarzania bodźców,
● wzmacnianie prawidłowego napięcia mięśniowego,
● usprawnianie koordynacji ruchu gałek ocznych,
● stymulacja rozwoju mowy,
● wpływ na harmonijną pracę układu nerwowego
● stymulacja dzieci do poznawania i odkrywania świata poprzez zmysły

Autor: Patrycja Maziejuk